با پورت های HDMI و DisplayPort بیشتر آشنا شویم
استانداردهای HDMI و Displayport شباهتهای زیادی به هم دارند و تفاوت عمدهی آنها، استفادهی بیشتر از یکی در تلویزیونها و دیگری در کامپیوترهای شخصی است.
HDMI را در بیشتر اتصالات دیجیتالی که در وسایل گوناگون مثل تلویزیونها، ستتاپباکسها، پخشکنندههای بلوری، گیرندههای صوتی تصویری، کنسولهای بازی، دوبینهای دیجیتال و دوربینهای فیلمبرداری میبینیم. حتی در برخی گوشیها و تبلتها هم از این پورت استفاده شده است.
اما حضور پر رنگ HDMI ممکن است شما را از دیگر پورتهای دیجیتال صوتی تصویری غافل کند. یکی از درگاههای سریع و کاربردی، دیسپلی پورت (DisplayPort) است. دیسپلیپورت را در جدیدترین کامپیوترها، کارتهای گرافیک و همچنین لپتاپهای مخصوص کاربران تجاری، درکنار HDMI میبینیم. البته در عموم کامپیوترها که برای کاربران عادی طراحی شدهاند، کمتر با این پورت مواجه شدهایم؛ اما بههرحال روند بازار بهمرور به استفادهی بیشتر از دیسپلیپورت هم پیش میرود.
هر دو پورت HDMI و دیسپلیپورت قادر به ارسال ویدیوی دیجیتال با رزولوشن 4K به نمایشگر هستند. اما تفاوت این دو پورت در چیست؟ آیا یکی از آنها نسبت به دیگری برتری یا کاربردهای وسیعتری دارد؟ بهعلاوه، آیندهی استانداردهای مذکور با اوج گرفتن استفاده از پورت USB-C به کدام سو میرود؟ در ادامهی مطلب، به این سؤالها پاسخ میدهیم. استانداردهای HDMI و DisplayPort از استانداردهای مرسوم انتقال محتوای رسانهای هستند که با وجود تفاوتهای جزئی، شباهتهای زیادی با هم دارند. هریک از آنها قابلیتهایی را به پورت ارتباطی اضافه میکند و تواناییهایی تقریبا خاص خود را دارد
نکتهی مهمی که باید در کابلهای HDMI مدنظر داشته باشید، عدم اشاره به مواد تولید کابل است. درواقع مشخصات استاندارد، تنها تعداد سیمها و اتصالهای پین را در بخش الگوی ساخت مشخص میکنند و همچنین مشخصات کابل نیز در دستهی Category 3 قرار میگیرد، یعنی جفتهای پیچیده دور هم بدون الزام به استفاده از پوشش دارد. به همین دلیل، سیگنالهای HDMI را میتوان با استفاده از کابلهای CAT5 یا CAT6 هم حداکثر تا رزولوشن 1080p منتقل کرد. حتی کابلهای فیبر نوری هم امکان انتقال سیگنالها را دارند. ازطرفی کابلهای اکتیو که از مدارهای تقویت سیگنال هم بهره میبرند را میتوان در طولهای بلندتر و ضخامت کمتر هم بهکار برد (حداکثر ۴۰ متر در مقایسه با حداکثر ۲۰ متر در کابلهای معمولی). کابلهای نازکتر خصوصا در مواقعی که نیاز به خم شدن داشته باشند، کمتر از کابلهای ضخیم دچار شکستگی میشوند.
مشخصاتی که برای شرح دادن کابلها استفاده میشود، شاید برای کاربر نهایی و انتخاب کابل مناسب برای دستگاه مدنظر، گیجکننده بهنظر برسد. ابزارهای آنلاینی هم وجود دارند که کابل مناسب HDMI را پیشنهاد میدهند، اما درمجموع میتوان ادعا کرد که یک کابل قدیمی هم احتمالا با استانداردهای جدیدتر هماهنگ خواهد بود و رزولوشن بالا را با عمق رنگ کافی منتقل میکند.
درحالحاضر سه استاندارد پهنای باند و لوگو روی کابلهای HDMI استفاده میشود که هر کدام یک نسخهی جانبی دارای قابلیت انتقال اترنت هم دارند. دستههای جدید، شامل کابلهای جدید سری Ulltra از استاندارد HDMI 2.1 هم میشوند.
کابل Standard HDMI: پهنای باند کافی برای انتقال ویدئو در رزولوشنهای 720p و 1080p. نسخهی اترنت توانایی انتقال سیگنال تا سرعت ۱۰۰ مگابیتبرثانیه را دارد.
کابل High Speed HDMI: این کابلها توانایی انتقال ویدئو تا رزولوشن 2160p یا همان 4K یا 4K UHD را دارند، اما محدود به نرخ نوسازی ۲۴ هرتز میشوند. نسخهی اترنت نیز سرعت ۱۰۰ مگابیتبرثانیه دارد.
کابل UltraHigh Speed HDMI: نسخهی اولترا طبق استاندارد HDMI 2.1 حداکثر سرعت ۴۸ گیگابیتبرثانیه را ارائه میکند که برای انتقال محتوای 8K یا 8K UHD کافی خواهد بود و حتی درصورت فشردهسازی ویدئو، قابلیت انتقال 10K را هم خواهد داشت. سرعت نسخهی اترنت اولترا نیز همان ۱۰۰ مگابیتبرثانیه است.
در کابلهای دیسپلیپورت شاهد پیچیدگی کمتری هستیم. مشخصات کابل مخصوص این استاندارد تنها در ابعاد پنج متری ساده بیان میشود و دو کانکتور فول و مینی هم وجود دارند. البته در دیسپلیپورت هم مانند HDMI شاهد انواع گوناگون با سطوح مجوز متفاوت طبق فهرست پایین هستیم:
کابل RBR DisplayPort: این کابل که مخفف Reduced Bit Rate است، سرعت ۶/۴۸ گیگابیتبرثانیه را طبق استاندارد DisplayPort 1.0 ارائه میکند.
کابل Standard DisplayPort: کابل مخصوص HBR یا High Bit Rate که سرعت ۱۰/۸ گیگابیتبرثانیه را برای HBR و ۲۱/۶ گیگابیتبرثانیه را برای HBR2 ارائه میکند.
کابل DP8K: برای HBR3 سرعت ۳۲/۴ گیگابیتبرثانیه را طبق استاندارد DisplayPort 1.3 ارائه میکند. برای UHBR 10 نیز سرعت ۴۰ گیگابیتبرثانیه را طبق استاندارد DisplayPort 2.0 ارائه میکند.
مقایسه پهنای باند HDMI و دیسپلیپورت
HDMI که اخیرا نسخهی ۲/۱ آن توسعه داده شد، توانایی پشتیبانی از بیتریت تا ۴۸ گیگابیتبرثانیه را دارد. VESA اخیرا استاندارد جدید دیسپلیپورت را در نسخهی ۲/۰ معرفی کرد که ظرفیت پشتیبانی استاندارد را تا ۸۰ گیگابیتبرثانیه افزایش میدهد. البته هنوز دیسپلیپورت ۲/۰ را در دستگاههای زیادی مشاهده نمیکنیم و HDMI 2.1 نیز که بسیاری از قابلیتهایش برای تولیدکنندهها انتخابی هستند، در محصولات زیادی در دنیای واقعی دیده نمیشود. بهعنوان نمونه میتوان به تلویزیونهای جدیدی 8K از شرکت سامسونگ اشاره کرد که از پهنای باند ویدیویی بیشتر با HDMI 2.1 بهره میبرند. البته آنها از eARC برای انتقال صدا پشتیبانی نمیکنند. تلویزیونهای جدید 8K الجی، پشتیبانی از هردو را به کاربر ارائه میکنند. ظاهرا تا آیندهی نهچندان نزدیک، وضعیت بازار به همین منوال ادامه پیدا خواهد کرد.